«Από την τάξη του Φρενέ στο Δημοκρατικό Σχολείο»

Οι Συντονίστριες Εκπαιδευτικού Έργου ΠΕ60 του 6ου ΠΕΚΕΣ Αττικής, Κυριακή Μέλλιου και Αζναουρίδου Φωτεινή διοργάνωσαν επιμορφωτική ημερίδα τη Δευτέρα 8 Απριλίου 2019 με τίτλο:

 «Από την τάξη του Φρενέ στο Δημοκρατικό Σχολείο».

Η ημερίδα οργανώθηκε σε συνεργασία με τις νηπιαγωγούς Νίκη Κοκκινοπλίτη, (μέλος της Παιδαγωγικής ομάδας «Σκασιαρχείο»), Αλεξάνδρα Νάκου (Υποψ. Διδάκτωρ) και την Ελένη Μελιάδου (Med).

Η ημερίδα ξεκίνησε με μια αναφορά στο έργο του Φρενέ και την βιωματικό εργαστήρι στην  τεχνική των Μικρών βιβλίων (Νίκη Κοκκινοπλίτη)

Ο Σελεστέν Φρενέ (Célestin Freinet, 1896-1966) ήταν ο διακεκριμένος Γάλλος παιδαγωγός, μεταρρυθμιστής της εκπαίδευσης, που στις αρχές του 20ού αιώνα, στη Γαλλία, οραματίστηκε ένα σχολείο δημοκρατικό, ελεύθερο και ανοικτό, ένα σχολείο που να σέβεται και να υπερασπίζει τα δικαιώματα του παιδιού.
Πίστευε βαθιά ότι ο κόσμος, που κατακλύζονταν από τη βία και τον πόλεμο, θα μπορούσε να γίνει καλύτερος αν άλλαζε η εκπαίδευση των παιδιών. Οραματίστηκε μια εκπαίδευση συνεργατική και ειρηνική.
Σ’αυτό το σχολείο τα παιδιά μαθαίνουν να συνεργάζονται, να κρίνουν, να εκφράζονται και να επικοινωνούν πραγματικά!
Ο Σελεστέν Φρενέ άνοιξε νέους δρόμους στις παιδαγωγικές μεθόδους, παρατηρώντας τα παιδιά, εστιάζοντας στα ενδιαφέροντάς τους, φέρνοντας τη δράση και την ενέργεια της αυλής στην τάξη και την τάξη στην αυλή!!!
Ο νεωτεριστής παιδαγωγός εισήγαγε τότε τις Νέες Τεχνολογίες στην εκπαίδευση (τυπογραφεία, κινηματογράφο, ραδιόφωνο) καθώς και την διασχολική αλληλογραφία.
Έτσι, από το 1920, έφερε ένα τυπογραφικό πιεστήριο στην τάξη του για να τυπώνει τα κείμενα των παιδιών, εκδίδοντας έτσι τις πρώτες σχολικές εφημερίδες και τα «Μικρά Βιβλία» των μαθητών του.
Οι μαθητές του Σελεστέν Φρενέ έγραφαν, εικονογραφούσαν και τύπωναν τα μικρά τους βιβλιαράκια με τα οποία μπορούσαν να εκφραστούν ελεύθερα, να διατυπώσουν τις απόψεις τους για τα θέματα που τους απασχολούσαν. Έγραφαν για το σχολείο τους, για την γειτονιά τους, για τους ανθρώπους, έκαναν έρευνες για τη φύση, για τα ζώα και για ό,τι άλλο τους ενδιέφερε, έφτιαχναν τα κείμενά τους και τα δημοσίευαν!!!
Το σημαντικότερο, όμως που εισήγαγε ο δάσκαλος, ήταν η αλληλογραφία στην εκπαίδευση. Με συνεργάτες παιδαγωγούς σε όλο το κόσμο, τα παιδιά μπορούσαν να έχουν φίλους σε διάφορα μέρη του κόσμου και να ανταλλάσσουν τα Μικρά τους βιβλιαράκια.

Στην ημερίδα παρουσιάστηκε ο τρόπος δημιουργίας μιας ιστορίας καθώς και η τεχνική διπλώματος των μικρών βιβλίων. ΟΙ συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί δίπλωσαν τα Μικρά Βιβλία τους, γράψανε και εικονογραφήσανε τις ιστορίες τους. Στο τέλος τις παρουσίασαν στην ομάδα.
Το «Μικρό Βιβλίο» εξακολουθεί μέχρι σήμερα να εμπνέει πολλούς δασκάλους σε πολλά μέρη του κόσμου και, φυσικά, πάρα, μα πάρα πολλά παιδιά, που μέσα από αυτήν τη δημιουργική εργασία συνεργάζονται, εκφράζονται και επικοινωνούν τις ιδέες τους.

Στο δεύτερο μέρος οι Αλεξάνδρα Νάκου, Ελένη Μελιάδου εμψύχωσαν το εργαστήρι: Η Δημοκρατία στην τάξη.

Η άσκηση των δημοκρατικών πρακτικών μέσα στην τάξη με καθημερινές αφορμές είναι αυτό που θα βοηθήσει στην καθιέρωση μίας συλλογικής και δημοκρατικής αντίληψης δράσης. Το βιωματικό εργαστήριο που οργανώσαμε και παρουσιάσαμε αφορούσε μία σειρά δράσεων, όπως το συμβούλιο τάξης, οι εκλογές και οι ψηφοφορίες, η οπτικοποίηση  των αιτημάτων στην τοπική αυτοδιοίκηση, η εφαρμογή πρακτικών μέσα από τις εθνικές επετείους και βέβαια η σύνδεση των άρθρων του συντάγματος με τα παιδαγωγικά κέντρα (γωνιές) του νηπιαγωγείου.

Με συναδέρφους από νηπιαγωγεία της περιφέρειας του Πειραιά πειραματιστήκαμε με ρουτίνες και τεχνικές που ενισχύουν τη φωνή των μαθητών.

Η εφαρμογή του σεμιναρίου ξεκίνησε με τη διερεύνηση της επιθυμίας της συγκεκριμένης ομάδας για το πώς θα διεξαχθεί το σεμινάριο. Πώς θα ξεκινήσουμε λοιπόν; Με ποια ενότητα; Τι καλύτερο από ένα παιχνίδι με τη «μπουγάδα» των ενοτήτων, όπου οι συνάδερφοι τοποθέτησαν με τα μανταλάκια τη σειρά που αποφάσισαν ως ομάδες.

Σταδιακά, το εργαστήριο  εμβάθυνε σε δραστηριότητες που αφορούν:

  • Πως τα  παιδιά να αποφασίζουν συλλογικά τη σειρά των δραστηριοτήτων τους μέσα στο ωρολόγιο πρόγραμμα
  •  Πως να λειτουργούν ατομικά στο να εκφράσουν τις προσωπικές τους επιθυμίες ώστε αυτές να διερευνηθούν αν αποτελούν κοινό χώρο ώστε να δημιουργηθούν οι δεσμοί της ομάδας
  • Πώς να επιχειρηματολογούν ώστε να βρουν συμμάχους που θα υποστηρίξουν την πρότασή τους
  • Πώς να ανταποκρίνονται σε δραστηριότητες που έμπρακτα ζητείται ελεύθερα η γνώμη τους όπως τι να μάθουν; Πώς να αλλάξει η τάξη τους; Τι να μετακινηθεί;
  • Πώς να κοινοποιούν ένα αίτημα στην τοπική αυτοδιοίκηση και πώς να λαμβάνουν ενεργά μέρος στη προώθηση αυτού του αιτήματος

Οι προτάσεις του εργαστηρίου αυτού στόχο είχαν να οδηγήσουν τα παιδιά στη σταδιακή διαμόρφωση της έννοιας της κοινότητας οδηγώντας στη μεταμόρφωση της τάξης από σύνολο ατόμων σε κοινότητα προσώπων. Η σχολική κοινότητα αναπτύσσεται και αλληλεπιδρά με συγκεκριμένα εργαλεία δημοκρατικού διαλόγου που τη βοηθούν να διεκδικεί και να διαμορφώνει μία νέα συλλογική ταυτότητα.

Συνοψίζοντας, θα λέγαμε πως η άποψη του Φρενέ πως αφού η αλυσίδα της συμπεριφοράς του παιδιού εξακολουθεί να διαμορφώνεται αξίζει να προστεθεί και ο κρίκος της δημοκρατικής συνείδησης, που θα επιτευχθεί με την επιλεγμένη μίμηση δημοκρατικών διαδικασιών. (Freinet,1955)

Advertisements

Πόλη, Λογοτεχνία και Βιβλιοθήκη

Κάνοντας με τα παιδιά διαδρομές στο κέντρο της Αθήνας

Χαράλαμπος Μπαλτάς

Με τα παιδιά της β’ τάξης του 35ου Δημοτικού Σχολείου Εξαρχείων συνεχίσαμε μετά τις γάτο – διαδρομές τα συλλογικά, τα ατομικά και τα διαφοροποιημένα πλάνα εργασίας: τις συνελεύσεις μας (συμβούλιο τάξης, συνέλευση των ζώων), την αρχιτεκτονική (διαμόρφωση των εισόδων του σχολείου, εργαστήρια), τον κήπο (φυτέματα, κομπόστ, υπαίθρια τάξη), τα μαθηματικά (περίμετρος, αποδείξεις, κατάλογοι Σούπερ Μάρκετ, προβλήματα 4 πράξεων), τη λογοτεχνία (δανειστική βιβλιοθήκη τάξης, βιβλιοπωλεία, τραγούδια για το δρόμο), το τυπογραφείο (ελεύθερα κείμενα, εθνικό τυπογραφείο, εφημερίδα), την αλληλογραφία (40ο Δημοτικό, Μονοθέσιο Ιωαννίνων, γράμματα της Ρόζας, αινίγματα για τη Σφίγγα), το συνεταιρισμό και τον γάτο τον Μέλβιλ που χάθηκε (και βρέθηκε). Ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν είχε την τιμητική του με την προβολή της ταινίας «Ο νεαρός Άντερσεν» (2005) του Ρούμλε Χάμερικ. Συγχαρητήρια και στο «Νεανικό Πλάνο» για τις ταινίες που φέρνει! Σε ερωτήση πως τον φαντάζονταν, πριν την προβολή, τα παιδιά τον θεωρούσαν πλούσιο, με ευτυχισμένα παιδικά χρόνια και με μεγάλες βιβλιοθήκες και πολλά ποδήλατα. Η ταινία λειτούργησε ως κριτική και ταξική συνειδητοποίηση στον τρόπο που βλέπουν τα παιδιά τον εαυτό τους στην αναπαραγωγή του κυρίαρχου τρόπου παραγωγής. Η φτώχεια και η δημιουργικότητα μπορούν να συσχετιστούν!

Εξάλλου αυτό είναι και το διακύβευμα στην παιδαγωγική Freinet. Η καινούρια μας διαδρομή αφορούσε στην δανειστική (και χαριστική) βιβλιοθήκη του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού και το 54ο Δημοτικό Σχολείο στην Πλατεία Βάθη. Θα ξεκινούσαμε με την κινητή βιβλιοθήκη μας (το καρότσι), θα φανταζόμασταν άλλη μια φορά την πόρτα που θα γίνει βιβλιοθήκη στην είσοδο της Σουλτάνη, θα παίζαμε με τις μεικτές ομάδες αγοριών και κοριτσιών ποδόσφαιρο στην αυλή και θα προβάραμε τα τραγούδι μας στο κυπαρίσσι του σχολείου μας, το σύμβολο της υπαίθριας διδασκαλίας. Κι αν προλαβαίναμε και στο Πολυτεχνείο πάλι λίγη μπάλα. Η Σοφία Λιούλια, η τάξη υποδοχής για την συμπερίληψη που τόσο θέλουμε στις εξόδους, όπως πάντα μαζί μας!

Κι έτσι ξεκινήσαμε! Στο δρόμο μας είδαμε τον παλαιοβιβλιοπώλη μας κύριο Παναγιώτη και τραγουδούσαμε τα τραγούδια της Αργυρώς Κοκορέλη, «Φλερτ» από το βιβλίο της «Παιχνίδι με τα όνειρα» (2004), της Έλλης Αλεξίου («το σχολειό» από τη συλλογή «Τραγουδώ και Χορεύω» (1983) με τη δασκάλα της μουσικής, την κυρία Μίνα)  και του Φοίβου Δεληβοριά («Ένας ίσον κανένας»). Μπήκαμε στο σπίτι της Σοφίας Βέμπο για να θυμηθούμε την περσινή μας έξοδο και διασχίζαμε τους δρόμους για να βρεθούμε στο  Διαπολιτισμικό Γυμνάσιο κι από εκεί στη βιβλιοθήκη του Δικτύου. Η συνεργασία με το Δίκτυο κρατά από το 2010. Αλλά με τα παιδιά της β’ τάξης από πέρυσι δανειζόμασταν βιβλία. Ο ταχυδρόμος μας ήταν ένας μαθητής της τάξης. Κι ήρθε η ώρα για όλα τα παιδιά. Με τη διαδρομή τα παιδιά πια έχουν όλα κάρτες μέλους για τον δανεισμό. Και τους χαρίστηκαν και βιβλία για τη βιβλιοθήκη τους! Και μπορούν εξατομικευμένα με τη δράση μας να πηγαίνουν να δανείζονται βιβλία! Η Φωτεινή μας υποδέχθηκε με τον καλύτερο τρόπο. Μίλησε για το βιβλίο, τα χαρακτηριστικά του, την ταξινόμησή του, την βιβλιοθηκονομία και το τι σημαίνει να είσαι βιβλιοθηκάριος. Και τα παιδιά διάβασαν βιβλία και δικαιώματα αδιαίρετα. Είχαμε ετοιμαστεί για την «Χαριστική  Βιβλιοθήκη» (Πατάκης 2018) των Αντώνη Παπαθεοδούλου και Δικαίου Χατζηπλή. Ο τελευταίος μίλησε μαζί μας, με τις δυνατότητες της τεχνολογίας από μακριά. Τι όμορφα που ζήσαμε τη συνομιλία μαζί του! Και η πορτοκαλάδα που έπεσε πάνω στα δικαιώματα μας έκανε να πούμε «Τα δικαιώματα του παιδιού μυρίζουν πορτοκάλι»!

Και μετά ήρθε ο δάσκαλος ο Φώτης με τα παιδιά να μας πάνε στο σχολείο τους, στο 54ο στην πλατεία Βάθη. Είχαμε συναντηθεί την ημέρα των Δικαιωμάτων του Παιδιού στο Υπουργείο Πολιτισμού και στο Επιγραφικό Μουσείο κι είχαμε ξεναγήσει τα παιδιά στην κινητή βιβλιοθήκη, το καρότσι μας με τα βιβλία της γειτονιάς. Κι είπαμε να συναντηθούμε από κοντά. Κι ήρθε η φωτεινή μέρα!

Πήγαμε στο σχολείο κι εκεί μας περίμενε και η άλλη δασκάλα, η Κατερίνα, μαζί με τα παιδιά. Κι ανεβήκαμε στη σκηνή της τάξης, σ’ αυτό το χώρο που μυρίζει θέατρο. Και τα παιδιά θεατρικά μας υποδέχθηκαν! Και μας μίλησαν για την κλιματική αλλαγή που ετοιμάζουν ως δράση για ευαισθητοποίηση. Κι εμείς τους τραγουδήσαμε και τους φέραμε ένα δώρο. Ήταν τα βιβλία της Αργυρώς Κοκορέλη που ήταν μαθήτρια του σχολείου τους. Και κάναμε θέατρο το βιβλίο της «Η ζωή με τον πατέρα» (Κέδρος 1987). Τα δύσκολα χρόνια του εμφυλίου, η Πάτρα, ο εξόριστος πατέρας, η Αθήνα του 1949, ο δάσκαλος με την βέργα και η αγαπημένη δασκάλα που τελικά όμως υποχρεωμένη ίσως, μίλησε εναντίον των πολιτικών πεποιθήσεων που είχε ο πατέρας της. Η ήττα των κομουνιστών και η αναγέννηση του παρελθόντος με τα σύγχρονα μάτια αυτών που ξαναδιαβάζονται μέσα από την ιστορία, όπως και των παιδιών οι σκέψεις που ακούν παράξενα πράγματα για τον μπαμπά που απουσιάζει σήμερα από το σπίτι δημιουργούσαν μια ατμόσφαιρα. Και χορέψαμε το τραγούδι των παιδιών του Φώτη και της Κατερίνας που ετοίμασαν για την κλιματική αλλαγή. Και προτρέψαμε το σχολείο να καλέσει την Αργυρώ μεγάλη πια – υπεύθυνη ως το 2010 στο παιδικό τμήμα των Ελληνικών Γραμμάτων –  να γνωρίσει αυτά τα παιδιά και να μιλήσει για τα παιδικά της χρόνια στο σχολείο. Για να γίνεις συγγραφέας, όπως ο Άντερσεν, δεν χρειάζεται να έχεις ευτυχισμένα παιδικά χρόνια. Το αντίθετο!

Κι από εκεί ξανά στο Διαπολιτισμικό Γυμνάσιο, τον επαγγελματικό χώρο με τζάμια ενός μπαμπά – παιδιού της τάξης και μετά στα μουσεία, αρχαιολογικό και επιγραφικό. Στο αρχαιολογικό μουσείο, στον εξωτερικό χώρο,  κάναμε το παιχνίδι των αινιγμάτων με την Σφίγγα και τον Οιδίποδα. Η κυβέρνηση των παιδιών περνά κι αυτή μέσα από τη Σφίγγα! Η Σοφία είχε ετοιμάσει την δουλειά και κάναμε ένα δρώμενο που οδήγησε τα παιδιά να σκεφτούν την ιδανική πόλη τους με τα βαμμένα δέντρα και τις πισίνες της. Και να σκεφτεί κανείς ότι στον μεσοπόλεμο λίγο πιο πάνω από εκεί που ήμασταν, γωνία Λεωφόρου Αλεξάνδρας και Πατησίων, είχαμε πισίνες για τα παιδιά που έμεναν στην πόλη το καλοκαίρι! Και υπαίθριο σχολείο στο Πεδίο του Άρεως!

Κι από εκεί στο επιγραφικά μουσείο να μας περιμένει η κυρία Γιάννα να μας βάλει μέσα και να δούμε «Τα ίχνη της γραφής», μια μέρα ανοιχτή στην κοινότητα, μαζί με την ταινία της Μαργαρίτας Μαντά, «Οι φύλακες του χρόνου» (2002). Μαζί της είχαμε συνεργαστεί με το πρόγραμμα «Πνοές Ανέμων» τον Οκτώβριο του 2018 και με την Μαργαρίτα με το «Σκασιαρχείο» για την Άλκη Ζέη πάλι τον Οκτώβριο του 2018!

Βγαίνοντας από τον σκοτεινό θάλαμο του μουσείου το «Ακροπόλ» απέναντι έμοιαζε να είναι η οπτασία που μας κυνηγούσε συνεχώς σ΄ όλη τη διαδρομή, για να φιλοξενήσει προσεχώς την παιδική ηλικία. Και η Τοσίτσα να γίνει μια μεγάλη παιδική χαρά! Η βεβήλωση του χώρου από τα παιδιά να λάβει χώρα στο κέντρο της Αθήνας και στο Πεδίο του Άρεως με την (μελλοντική) βιβλιοθήκη του. Κι όλος ο Μάιος να είναι με την πλανόδια βιβλιοθήκη του Δικτύου στο Πεδίο του Άρεως ο συμμετοχικός σχεδιασμός των παιδιών για την διαδρομή τους στα δικαιώματα. Ο δρόμος για το σχολείο ανοιχτός. Αργοπορημένοι. Όμως φτάνουμε. Αλλά αυτό είναι και το φετινό μήνυμα της ΙΒΒΥ: διαβάζω σημαίνει πάω αργά. Μέρες περιπάτου του βιβλίου που είναι στις 20/4 για μικρούς και μεγάλους! (Επ)ανάσταση ανοιξιάτικη, πασχαλιάτικη, (πρώτο) μαγιάτικη, παντού!

Ο Χαράλαμπος Μπαλτάς είναι δάσκαλος στο 35ο Δημοτικό Σχολείο Εξαρχείων και μέλος της Παιδαγωγικής Ομάδας «Το Σκασιαρχείο».  babisbaltas1@gmail.com

Μίλτος Κουντουράς και Φρενέ

Στη συνάντηση του δικτύου συνεργατικών σχολείων Φρενέ το Σάββατο 13/4/2019 στο Αρσάκειο, ο Συντονιστής Εκπαιδευτικού Έργου και μέλος του δικτύου Ιγνάτιος Καράμηνας παρουσίασε τη ζωή και το έργο του Λέσβιου παιδαγωγού Μίλτου Κουντουρά (1889-1940), οι πρακτικές του οποίου συγγένευαν αρκετά με στοιχεία της παιδαγωγικής Φρενέ.

Ανάμεσα σε άλλα, οι συγκεντρώσεις της Πέμπτης (που εφάρμοζε ως Διευθυντής του Διδασκαλείου Θηλέων Θεσσαλονίκης) ενσάρκωναν μια έντονα δημοκρατική αντίληψη με συμμετοχή των μαθητριών στις αποφάσεις που αφορούσαν τη σχολική ζωή, ενώ η συστηματική εισαγωγή του θεάτρου με καθολική συμμετοχή των μαθητών στο γράψιμο, τη σκηνοθεσία και το ανέβασμα της παράστασης δείχνει την πίστη του στον παιδαγωγικό ρόλο της τέχνης, στη συνεργατικότητα και τη μαθητική δημιουργικότητα.  

ΤΟ «ΣΚΑΣΙΑΡΧΕΙΟ» ΣΤΟ ΒΟΛΟ

Στις 30 Μαρτίου το «Σκασιαρχείο» βρέθηκε στο Βόλο, μαζί με άλλες παιδαγωγικές ομάδες και εγχειρήματα συνομίλησε για μια εκπαίδευση που θα προάγει το (άμεσο) δημοκρατικό σχολείο, την χειραφέτηση των παιδιών και ενηλίκων, το σχολείο της κοινότητας, την έμφυλη ισότητα, την παιδαγωγική αυτονομία, την συνύπαρξη και τις τεχνικές Freinet.

Η τοποθέτησή μας αφορούσε τους μετασχηματισμούς της παιδικής ηλικίας, τις ετερότητες που διαλέγονται με τους εκπαιδευτικούς (αρχιτέκτονες, τυπογράφοι, γεωπόνοι, ψυχαναλυτές, πολιτικοί επιστήμονες, ψυχαναλυτές, καλλιτέχνες), το σχήμα της από – σχολειοποίησης (τάξη, αυλή, κοινότητα), τον κοινοτισμό, τη ρήξη και τη σύγκρουση της παιδαγωγικής με την διοίκηση και την επιτελεστική διαδικασία της ευέλικτης μάθησης στο δημόσιο χώρο – τα τοπόσημα, τα μουσεία, τη δημόσια γλυπτική και τους τόπους του δημόσιου και ιστορικού νοήματος.

Το σχολείο δεν είναι ένας δομημένος χώρος αλλά μια «νήσος»  που κινούμαστε και γινόμαστε νομάδες. Το εργαστήρι που ακλούθησε με την ταινία μας «Η μάθηση είναι ιερή» (2014) συνέβαλε περαιτέρω για το πώς είναι μια τάξη Freinet και το κάνουμε για να «περιποιούμαστε τους θεσμούς μας», κατά την προσφιλή έκφραση του Jean Oury που χάσαμε το 2104.

Η καθημερινότητα αυτών των θεσμών, η παιδαγωγική της αυλής το άνοιγμα στην κοινότητα και η παρουσία των κοινωνικών κινημάτων στο σχολείο κάνουν το έργο μας όλο και περισσότερο να παίρνει τα χαρακτηριστικά της θεσμικής παιδαγωγικής, μια ιδέα που αφορά το σχολείο ως θεσμό κι όχι ως ίδρυμα, το σχολείο ως θέσμιση.

Η εκδήλωση ήταν μια ξεχωριστή εμπειρία για όλους/ όλες/ όλα τα παιδιά!! [Μπ. Μπ.]  

ΜΕ ΤΟΝ ΦΡΕΝΕ ΣΤΗ ΖΑΚΥΝΘΟ


Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε 29-31/3/2019  επιμορφωτική συνάντηση στην παιδαγωγική Φρενέ και τη θεσμική παιδαγωγική στην Ζάκυνθο. Το τριήμερο  διοργάνωσε η Παιδαγωγική Ομάδα “Σκασιαρχείο” μετά από πρόσκληση της κ. Αλεξάνδρας Κατσαϊτου, υπεύθυνης Σχολικών δραστηριοτήτων Ν. Ζακύνθου.

Ένας Απολογισμός

 «Το σχολείο αλλιώς»

Παρασκευή απόγευμα έγινε προβολή της ταινίας «Ο δάσκαλος που άφηνε τα παιδιά να ονειρεύονται». Στην προβολή συμμετείχαν εκπαιδευτικοί  Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης καθώς και γονείς. Ακολούθησε συζήτηση.

 Το πρωί του Σαββάτου τα μέλη του Σκασιαρχείου Μαρία Καντούρου και Αμάντα Νικολακοπούλου υλοποίησαν τα εργαστήρια του “Τι Νέα;” και του “Συμβουλίου τάξης” και  Νίκη Κοκκινοπλίτη και Ζωή Μώρου τα εργαστήρια του “Ελεύθερου κείμενου”  και των “Μικρών Βιβλίων”.

Η ομάδα των δασκάλων και νηπιαγωγών που πήρε μέρος συμμετείχε ενεργά στην ανταλλαγή ιδεών, εμπειριών και προβληματισμών σχετικά με τη διαμόρφωση της συνεργατικής τάξης στο δημόσιο σχολείο. Η παρουσίαση πρακτικών από σχολεία που συμμετέχουν εδώ και 3 χρόνια στο Δίκτυο Συνεργατικών Σχολείων με την Παιδαγωγική Freinet, αλλά και στα αντίστοιχα Πιλοτικά Προγράμματα του ΙΕΠ, ενθάρρυναν τους εκπαιδευτικούς να εφαρμόσουν σχετικές τεχνικές στις τάξεις τους.

            Ειδικότερα, επισημάνθηκε με ποιον τρόπο το “Τι Νέα;” συνιστά έναν τόπο λόγου όπου το κάθε παιδί φέρνει οικειοθελώς στην ομάδα ένα κομμάτι από τη ζωή του εκτός τάξης το οποίο στη συνέχεια μπορεί να γίνει αντικείμενο προσωπικής ή συλλογικής εργασίας ακολουθώντας τις επιθυμίες και τα ενδιαφέροντα των ίδιων των παιδιών.

            Αντίστοιχα, στο “Συμβούλιο Τάξης” είχαμε την ευκαιρία κάνουμε μια προσομοίωση ενός Συμβουλίου σαν να είμασταν μαθητές/ριες θέτοντας  πραγματικά προβλήματα που απασχολούν τα παιδιά και αναζητήσαμε εναλλακτικούς τρόπους επίλυσής τους. Είδαμε πώς το κάθε παιδί έχει τη δυνατότητα να εκφράσει τη γνώμη του, τη δυσαρέσκειά του, τις αγωνίες του και πώς η ομάδα προσπαθεί από κοινού να δώσει λύσεις. Ακόμη, παρατηρήσαμε πώς μέσα από τη διαδικασία των προτάσεων στο Συμβούλιο η ζωή και η λειτουργία της τάξης διαμορφώνεται από κοινού. Παράλληλα πραγματοποιήθηκαν τα βιωματικά εργαστήρια ελεύθερης γραπτής έκφρασης. Στο “Ελεύθερο κείμενο” τονίσαμε ότι αποτελεί τη μετάβαση από την προφορικότητα στο γραπτό λόγο. Διαπιστώσαμε πως το παιδί κινητοποιείται όταν γράφει ελεύθερα κάτι γιατί ο στόχος του είναι να αναγνωστεί από άλλους και όχι να ολοκληρώσει μία σχολική εργασία. Συγχρόνως ασκείται η κριτική του ικανότητα γιατί διαβάζει τα κείμενα που έχουν γραφεί από τους συμμαθητές του και επιλέγει το κείμενο που του αρέσει περισσότερο.

 Στη συνέχεια το ελεύθερο κείμενο συνδέθηκε με την τεχνική των μικρών βιβλίων. Οι εκπαιδευτικοί κατασκεύασαν,  έγραψαν και εικονογράφησαν το δικό τους μικρό βιβλιαράκι, έχοντας το ίδιο κίνητρο με τους μαθητές τους: να διαβαστούν από τους άλλους.  Διαπιστώσαμε πως αυτή η δράση δίνει τη δυνατότητα στο κάθε παιδί να εκφραστεί ελεύθερα και δημιουργικά με το γραπτό λόγο και να παράγει ένα μοναδικό έργο που απευθύνεται σε πραγματικό κοινό.

Το απόγευμα του Σαββάτου πραγματοποιήθηκε από την Νίκη Κοκκινοπλίτη το εργαστήρι  «Τέχνη και παιδαγωγική Φρενέ»

Η τέχνη είναι ένα εξαιρετικό εκπαιδευτικό εργαλείο. Μπορεί να λειτουργήσει ως πολλαπλασιαστής της διδακτικής εμπειρίας και να δώσει δημιουργικότητα στο  εκπαιδευτικό  περιβάλλον. Η αλλαγή προσέγγισης τα τελευταία χρόνια από τους εκπαιδευτικούς, τα εκπαιδευτικά προγράμματα βιωματικά κατά κύριο λόγω που υλοποιούνται από μουσεία, βιβλιοθήκες και γενικότερα χώρους πολιτισμού κάνουν τη διαδικασία μάθησης, μέσω της τέχνης ελκυστική, κατανοούν και εμπεδώνουν τα παιδιά γνώσεις. Η τέχνη στο νηπιαγωγείο αλλά και στις άλλες βαθμίδες (δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο) είναι μέρος το αναλυτικού προγράμματος. Προτείνεται η συνεργασία με πολιτιστικούς οργανισμούς (μουσεία, καλλιτέχνες, χώρους πολιτισμού, γκαλερί…).

Ο Φρενέ βλέπουμε πως από την αρχή και με τα μέσα της εποχής φέρνει στο σχολείο τις τέχνες (τυπογραφείο, κινηματογράφο) ωστόσο την εικαστικά τέχνη στο σχολείο Φρενέ ανέπτυξε περισσότερο η γυναίκα του η Ελίζ.

Με βάση τις αρχές του Φρενέ σχεδιάσαμε ένα εργαστήρι για την τέχνη. Το πρώτο μέρος ήταν κινητοποίηση του ενδιαφέροντος. Ξεκινώντας με ένα ψυχοκινητικό παιχνίδι κάναμε εισαγωγή στον καλλιτέχνη Pit Montrian. Στη συνέχεια  έγινε παρουσίαση του Καλλιτέχνη Pit Montrian (βιογραφικά στοιχεία, προβολή παρουσίασης, video, σχολιασμός έργων από συμμετέχοντες). Ακολούθησαν εικαστικά εργαστήρια ατομικά και ομαδικά (ζωγραφίζω όπως ο Pit Montrian, παρέμβαση στον χάρτη της πόλης, ειδώλια…αλλά Montrian, ντύνομαι την τέχνη)

Την Κυριακή το πρωί όλη η ομάδα υλοποίησε ένα εργαστήρι «Συνδέοντας το σχολείο με την κοινωνία και το δημόσιο χώρο (τάξη, αυλή, κοινότητα»).

Στο εργαστήριο διαπραγματευτήκαμε τον σχεδιασμό μιας επίσκεψης της τάξης μας σε ένα δημόσιο χώρο της γειτονιάς-πόλης (πλατεία, παιδική χαρά, πεζόδρομος, πάρκο, δασάκι..). Αναφερθήκαμε στην αξία της επαφής των παιδιών με τη φύση. Τη σημασία να γνωρίσουν τη γειτονιά τους, την πόλη τους και να συνδεθούν συναισθηματικά. Να ερευνήσουν την ιστορία της συνοικίας τους αναζητώντας πληροφορίες και από το οικογενειακό περιβάλλον (εμπλοκή γονέων). Να νιώσουν πολίτες της πόλης, ανεξάρτητα από την καταγωγή, τη θρησκεία, και τη μητρική τους γλώσσα. Να ευαισθητοποιηθούν στην ανάγκη προστασίας του δημόσιου χώρου και να ασκηθούν σε δεξιότητες του ενεργού πολίτη (έκφραση, διάλογος, συμμετοχή, διεκδίκηση). Να μάθουν με τρόπο βιωματικό, φυσικό, αβίαστο γιατί αυτή η γνώση είναι μόνιμη. Διερευνήσαμε τον τρόπο που θα προετοιμάσουμε την ομάδα και προτείναν οι εκπαιδευτικοί δράσεις που μπορούνε να υλοποιήσουνε με την ομάδα της τάξης τους. Οι εκπαιδευτικοί ακολουθώντας τις παιδαγωγικές αρχές του Φρενέ πραγματοποίησαν σε ομάδες  ένα υπαίθριο εργαστήρι στην πλατεία Φανερωμένης και στα δέντρα του Άμμου, όπου ξεναγηθήκαμε από την κ. Πηνελόπη Αβούρη από το ΚΠΕ Λιθακιάς. Οι ομάδες καταγράψανε τον χώρο, γράψανε ποιήματα εμπνευσμένα από την πλατεία, υφάνανε σ΄έναν αυτοσχέδιο αργαλειό φυσικά υλικά και σχηματίσανε με πηλό και φυσικά υλικά το πρόσωπο ενός δέντρου της πλατείας. Η κάθε ομάδα παρουσίασε την δουλειά της στην ολομέλεια.

Είδαμε τις δράσεις που υλοποίησε το 21ο Νηπιαγωγείο Αθηνών στο λόφο Φινόπουλου και τα Παναθήναια  και έγινε παρουσίαση παιδαγωγικού υλικού (χάρτη της γειτονιάς, επιτραπέζια παιχνίδια, κουίζ, παραμύθι, εφημερίδα, αφίσες, προγράμματα, φυλλάδια…)

Ευχαριστούμε από καρδιάς την Υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων κ. Αλεξάνδρα Κατσαϊτη  για την πρόσκληση και τους εκπαιδευτικούς για την ολοζώντανη παρουσία τους και τη δημιουργικότητά τους.

Νίκη Κοκκινοπλίτη

Μαρία Καντούρου

Αμάντα Νικολοπούλου

Ζωή Μώρου

Με την παιδαγωγική Φρενέ στο Καραβόσταμο Ικαρίας

Πρώτη και Δευτέρα Δημοτικού στο Καραβόσταμο Ικαρίας

Η τάξη της Α΄και Β΄ τους τελευταίους μήνες ανοίγεται στην κοινωνία,σύμφωνα με την Παιδαγωγική Φρενέ, εκδίδει την εφημερίδα της, η οποία έχει κείμενα γραμμένα στην ώρα Ελεύθερου Κειμένου. Αλληλογραφεί με τάξη Πρώτης στην Αθήνα και φτιάχνει Μικρά Βιβλία.

Τις Δευτέρες συζητάμε στο Τι Νέα; ενώ κάθε Παρασκευή κάνουμε το Συμβούλιο της τάξης. Ακόμη, συζητώντας για ποιο Σχέδιο Εργασίας μας ενδιαφέρει,αποφασίσαμε ότι θέλουμε να ασχοληθούμε με τα φυτά και φτιάξαμε λαχανόκηπο στο σχολείο με διάφορα λαχανικά, μαθαίνοντας στην πράξη τι χρειάζεται ένα φυτό για να αναπτυχθεί αλλά και την αναγκαιότητα των φρούτων και των λαχανικών στη διατροφή μας.

Επίσης, συμμετέχουμε στο European School Radiο με το τραγούδι «Καραβοσταμοκαμώματα»!

Η σελίδα της τάξης μας είναι:alfakaivita.weebly.com

Ημερίδα: «Χαρά – ΖΩΝΤΑΣ ΜΑΖΙ» νέα μονοπάτια

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΗΜΕΡΙΔΑΣ

                      Σάββατο 6 Απριλίου 2019 

 72ο Δ.Σ. Αθηνών     

09:00 – 09:30 Προσέλευση – Εγγραφή στα εργαστήρια
  09:30 – 09:45 09:45 – 10:05 10:05 – 10:30 Α΄ΚΥΚΛΟΣ: ΕΙΣΑΓΩΓΗ Προβολή της ταινίας του Phillipe Merieu “Fernand OURY” Συζήτηση με θέμα την ταινία , συντονισμός Χάρης Παπαδόπουλος Ο ρόλος της ομάδας των ψυχολόγων στο έργο του Σκασιαρχείου, Μπάμπης Μπαλτάς
10.30 – 11:00 Διάλειμμα
      11:00 – 13:00 Β΄ΚΥΚΛΟΣ: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ (ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ) Διαβά-ΖΩΝΤΑΣ τα εικονογραφημένα βιβλία αλλιώς.  Αύρα Βαζαίου, ΝαταλίαΤζοβάραΖώντας Μαζί. Λένα Κούτσικα, Λούλα ΚατσιφήΣυνδημιουργώντας το “εδώ” και το “τώρα”. Φιλιώ ΚανάβΒα, Ίρις ΠαναγιώτουΓονείς και εκπαιδευτικοί: “ Συμμαχώντας για ένα σύγχρονο σχολείο”. Ράνια Καραμπά, Μαριλίνα Μπαδικιάν  
13:00 – 13:30 Ολομέλεια – Απολογισμός

Για να κάνετε αίτηση πατήστε εδώ

Σχολικός Συνεταιρισμός, Συνεργατική Τάξη και Παιδαγωγική Freinet

Από το καλοκαίρι του 2018 συστήθηκε μια ομάδα στο «Σκασιαρχείο» για να διερευνήσει την ιδέα του σχολικού συνεταιρισμού και της σχέσης του με την παιδαγωγική μας. Αφορμή ήταν η συμμετοχή μας στο φεστιβάλ των «Αλληλέγγυων Σχολείων» και η στροφή μας λόγω των παιδιών – προσφύγων στην κοινωνική παιδαγωγική. Η δεύτερη θέση του Freinet στις τεχνικές του, μετά την διαλεκτική της έδρας που γίνεται καυσόξυλα, είναι ο συνεταιρισμός και μάλιστα αυτός που οραματίζεται το πλαίσιο υποστήριξης των υπόλοιπων τεχνικών. Κράτος, κεφάλαιο και κοινότητα είναι οι σημαίνουσες σχέσεις που διαπερνούν το σύνολο των αντιθέσεων που παράγουν την υποκειμενικότητα και τις μορφές της πολιτικής και της συλλογικής δράσης. Κι αυτές διαπερνούν τον συνεταιρισμό.

Συμμετοχή του Σκασιαρχείου στη διήμερη συνάντηση Αλληλέγγυων σχολείων, Ιούνιος 2018
Βίντεο Ευάγγελος Βλαχάκης

Από τον μεσοπόλεμο ο συνεταιρισμός ξεκινούσε από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, το Οικονομικό (ΑΣΟΕΕ) και τα γεωργικά σχολεία. Ο ίδιος ο/ η εκπαιδευτικός επιμορφωνόταν από τις ετερότητες: τον ψυχαναλυτή, τον γεωπόνο, τον πολιτικό, τον τυπογράφο, τον καλλιτέχνη, τον γιατρό και τον αρχιτέκτονα. Στην μεταπολεμική κοινωνία ο συνεταιρισμός γνωρίζει άνθιση και φθίνει πια με τον σχολικό κήπο, το τελευταίο απομεινάρι αυτής της ιδέας. Σήμερα η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, ο μικρός αριθμός συνεταιριστικών σχολείων και τα κοινωνικά κινήματα θέτουν νέα ζητήματα συνδυασμού της παιδαγωγικής μας με την (συν) εργασία της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας. Την ιδέα αυτή δεν την χαρίζουμε στον αντίπαλο!  

Στο πλαίσιο αυτό αναγγείλαμε την συμμετοχή μας για το 2019 στην επιμόρφωση εκπαιδευτικών στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΟΠΑ) και δημιουργήσαμε ένα πρόγραμμα 36 ωρών το οποίο μόλις έφτασε στο τέλος του στις 2/3/2019. Ξεκινώντας από τις βασικές τεχνικές μας (Τι νέα;, συμβούλιο τάξης, συνεργατική τάξη, συλλογικά πλάνα), φτάσαμε στον σχολικό συνεταιρισμό και την δυνατότητα να πραγματώσει βασικές αρχές της εκπαίδευσης (βιβλιοθήκη, κοινωνική οικονομία, χωρίς μεσάζοντες, διατροφή, συνεργατική ανταποδοτικότητα, αλληλεγγύη, τοπικότητα, αειφορία, συνεργασία του σχολείου με φορείς πολιτειότητας, υγείας και πολιτισμού, τυπογραφείο, κοινότητα, κοινωνικό κεφάλαιο, δικαιώματα του παιδιού, κοινά, αυτοδιαχείριση).

Η διάρκεια της επιμόρφωσης στέφθηκε με επιτυχία. Οι νέοι / νέες συνάδελφοι/ συναδέλφισσες εκπαιδευτικοί ήρθαν στις τάξεις Freinet, χρησιμοποίησαν τις γνώσεις τους για την οικονομία κι έκαναν τα δικά τους συλλογικά πλάνα εργασίας για τα σχολεία που διάλεξαν. Είναι η πρώτη γενιά εκπαιδευτικών που γνωρίζει τέτοια επιμόρφωση σ’ αυτά τα εργαλεία. Έτσι διαμόρφωσαν συλλογικά πλάνα εργασίας για το 1ο Λύκειο Λάρισας, για το Γυμνάσιο της Νάξου, για το 60ο Λύκειο Κυψέλης, για το Λύκειο της Άνδρου, για το Λύκειο του Πύργου και για το Λύκειο της Καλλιθέας. Ο στόχος τους ήταν και είναι το σχολείο της κοινότητας, αυτό που συνδυάζει την τάξη (με την αυλή και την κοινότητα) και τις διδακτικές ώρες ενός μαθήματος με την δυνατότητα τα παιδιά να κάνουν ομάδες που να έχουν αναφορά στους θεσμούς, την συνύπαρξη και την συνεργασία που δεν έχει σχέση με το κέρδος αλλά με την αλληλεγγύη, την γεφύρωση των συγκρούσεων και την προσφορά, για να έχει το σχολείο την κοινωνία που του αξίζει. Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από την κοινωνία, το σχολείο.

Πολλές ευχαριστίες σ’ όλους κι όλες που σύμπραξαν για να έχουμε αυτό το αποτέλεσμα. Το επιμορφωτικό πρόγραμμα θα το επαναλάβουμε και την μανούρια χρονιά 2019/2020 στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο. Και μελλοντικά, όπως συνεργαζόμαστε μ’ όλες τις ετερότητες που είναι γύρω από τον εκπαιδευτικό ελπίζουμε με διαφορετικά χαρακτηριστικά να το πάμε παντού. Μέχρι τότε ας πούμε «ναι» στους μεταξοσκώληκες που περιμένουν να βγουν από το κουκούλι τους αρχές Μαΐου κι ο Χάρης Παπαδόπουλος, σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, να μας τους φέρει στα σχολεία μας. Κι αυτό στην αρχική σύλληψή του στον μεσοπόλεμο ήταν μια συνεταιριστική ιδέα!

Μπάμπης Μπαλτάς

https://www.dept.aueb.gr/el/tep/content/%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CF%81%CE%B5%CF%8D%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1-%CF%83%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CF%83%CF%84%CE%AD%CE%BD-%CF%86%CF%81%CE%B5%CE%BD%CE%AD-c%C3%A9lestin-freinet

Γατοδιαδρομές στα Εξάρχεια

με τη β΄ τάξη του 35ου Δημοτικού Σχολείου Εξαρχείων

                                                                        γράφει η Σοφία Λιούλια

Την Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου βγήκαμε από το σχολείο μας στην οδό Κωλέττη  για να επιχειρήσουμε άλλη μία γατοδιαδρομή στα Εξάρχεια. Τώρα που ανοίγει ο καιρός, οι εξορμήσεις μας στη γειτονιά θα είναι πιο συχνές. Ετοιμάσαμε όπως κάθε φορά το καρότσι μας και το γεμίσαμε με βιβλία που διαβάσαμε στην τάξη. Πολλά αυτά έχουν γραφτεί εδώ στα Εξάρχεια και οι ιστορίες τους εκτυλίσσονται στη γειτονιά μας.

  Ο περίπατος ξεκίνησε από την πλατεία. Εκεί συναντήσαμε αλληλέγγυες και αλληλέγγυους από τη Γαλλία. Συζητήσαμε μαζί τους  και μοιραστήκαμε τις εμπειρίες μας. Τα παιδιά περιγράψανε πως λειτουργεί το συμβούλιο της τάξης και εξήγησαν το πλάνο της γατοδιαδρομής μας.

 Δεύτερη στάση στο βιβλιοπωλείο της πλατείας. Τα παιδιά έτρεξαν στη βιτρίνα και εντόπισαν τίτλους βιβλίων που τους ήταν άγνωστοι. Στη συνέχεια όμως μοιράστηκαν με τον βιβλιοπώλη γνώριμες γατοιστορίες. Του δώσανε αφίσες που φτιάξανε για να τις βάλει στη βιτρίνα. Σε αυτές μπορούσε κανείς να αναγνωρίσει τον γάτο Μπαμ-Μπουμ που διαβάσαμε στην τάξη.  Η ιστορία του διαδραματίστηκε σε αυτήν εδώ την πολύβουη πλατεία. Φίλοι του ήταν η ρακοσυλλέκτρια  κυρία Ρίνα, ο κύριος Ευτύχιος ο δάσκαλος και ο Νικόλας που έμενε στη μπλε πολυκατοικία.  Όλοι οι χαρακτήρες του βιβλίου γνώριμοι όπως και η πλατεία μας. Ο βιβλιοπώλης ρώτησε τα παιδιά πως τους φαίνεται η γειτονιά μας. Κάποιοι μίλησαν για πράγματα που τους αρέσουν και άλλοι για αυτά που  τους δυσαρεστούν.

               Στη συνέχεια βρεθήκαμε  στο κτίριο του ΚΕΘΕΑ. Τα παιδιά είχαν διαβάσει το βιβλίο «Ο κήπος με τις 11 γάτες» το οποίο διερευνά τους λόγους που οδηγούν ένα άτομο στην παρόρμηση και τα ναρκωτικά.  Σύντομα ανακαλύψαμε μέσα από την ξενάγηση πως  στο πίσω μέρος του κτιρίου υπάρχει μια αυλή. Εκεί αναζητήσαμε τις 11 γάτες, αλλά δεν ήταν καμία τους εκεί…

               Έξω από το ΚΕΘΕΑ μας περίμενε ο κύριος Μιχάλης, ο εικαστικός του σχολείου μας με χρώματα. Φτιάξαμε μαζί του 11 στένσιλ από πολύχρωμες γάτες.  Ένας παρατηρητικός περαστικός θα τις δει σχηματισμένες στο πεζοδρόμιο της οδού Τσαμαδού. Οι γάτες σχηματίζουν έναν κύκλο γιατί μάλλον συζητούν για όσα τις απασχολούν, συμφωνούν και διαφωνούν όπως κι εμείς.

Ενώ ζωγραφίζαμε τις γάτες μια ευχάριστη έκπληξη μας περίμενε! Το κλειστό παράθυρο μιας κοντινής μονοκατοικίας άνοιξε και εμφανίστηκε το θεόρατο κεφάλι μιας κόκκινης γάτας! Σε λίγο η γάτα αυτή εξαφανίστηκε και εμφανίστηκε μια μικρή κόκκινη γατούλα, μάλλον φτιαγμένη από χαρτί. Αυτό το παράθυρο έγινε για λίγο σκηνή κουκλοθεάτρου και έπειτα έκλεισε πάλι.

               Στη συνέχεια ακολουθήσαμε τον κύριο Μπάμπη. Μας  πήγε σε ένα παλιό και εγκαταλειμμένο σπίτι κοντά στο λόφο του Στρέφη, στη συμβολή των οδών Κουντουριώτου και Οικονόμου.  Εκεί μας περίμενε ο κύριος Γιάννης για να μας ξεναγήσει. Μας είπε πως αυτό ήταν το σπίτι του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, του μεσοπολεμικού ποιητή που αγαπούσε πολύ τα ζώα. Ειδικά για της γάτες έτρεφε μεγάλη αγάπη. Ο κύριος Γιάννης μας διάβασε ένα απόσπασμα από την αυτοβιογραφία του. Σε αυτό ο ποιητής περιέγραφε τον πόνο που ένιωσε όταν αντίκρισε το αγαπημένο του γατάκι νεκρό.  Στη συνέχεια διαβάσαμε ποιήματα του Λαπαθιώτη όλοι μαζί και φύγαμε τραγουδώντας.

               Λίγο παραδίπλα ο κύριος Γιάννης μας έδειξε το σπίτι της Αρλέτας που είχε γράψει κι αυτή ένα τραγούδι για γάτες. Προσπαθήσαμε να το μάθουμε και το τραγουδήσαμε κάτω από το μπαλκόνι της.

               Στην οδό Καλλιδρομίου βρήκαμε τις εκδόσεις Τόπος. Μέσα στο κτίριο αφισοκολλήσαμε τα εξώφυλλα του γάτου «Κλόουν Μαλόουν» που φτιάξαμε στην τάξη. Οι εκδόσεις μας έκαναν δώρο το βιβλίο «Το μικρό εγώ είμαι εγώ» της Μίρα Λόμπε και το βάλαμε στο καρότσι μας. Άλλο ένα βιβλίο που θα διαβάσουμε όλοι μαζί στην τάξη.

               Στη συνέχεια κατηφορίσαμε προς ο σπίτι της κυρίας Παυλίνας Παμπούδη. Τα παιδιά «πλημμύρισαν» το σαλόνι του σπιτιού που ήταν γεμάτο με έργα της. Της τραγουδήσαμε μαζί με τη βοήθεια της μουσικού του σχολείου μας, της κυρίας Μίνας, «τον Μπελά και τον Ρουμποτύρη» και της αφηγηθήκαμε την περιήγησή μας. Ζητήσαμε από  την κυρία Παμπούδη να της στείλουμε ηλεκτρονικά τις ερωτήσεις που θέλαμε να της κάνουμε και την αποχαιρετήσαμε. Υποσχέθηκε να μας απαντήσει και να φτιάξει μια ιστορία με τα ονόματα των παιδιών. Πήραμε το δρόμο της επιστροφής.

               Έξω από το σχολείο μας περίμενε όμως ακόμα μια έκπληξη. Το καραβάνι της αλληλεγγύης από τη Γαλλία μοίρασε σε όλα τα παιδιά του σχολείου παιχνίδια.

Μία ακόμα γατοδιαδρομή έλαβε τέλος. Με οδηγό μας πάντα τα βιβλία, είχαμε όλοι την ευκαιρία να γνωρίσουμε λίγο καλύτερα τα Εξάρχεια συναντώντας τους ανθρώπους που ζουν στη γειτονιά μας. Τώρα σχεδιάζουμε την καινούρια μας περιήγηση στις 14 Μαρτίου!

Η Σοφία Λιούλια είναι δασκάλα τάξης υποδοχής στο 35ο Δημοτικό Σχολείο Εξαρχείων και μέλος του «Σκασιαρχείου»

3η συνάντηση για το Δίκτυο Συνεργατικών Σχολείων Κρήτης

 Η παιδαγωγική ομάδα Ρεθύμνου «Για ένα Δημοκρατικό Σχολείο», συνεχίζει τις δράσεις της για την διάδοση της Παιδαγωγικής Freinet, της Θεσμικής και Κριτικής Παιδαγωγικής στην Κρήτη και σας προσκαλεί στη 3η συνάντηση για το Δίκτυο Συνεργατικών Σχολείων Κρήτης με την Παιδαγωγική Freinet, το Σάββατο 2 Μαρτίου 2019 στην πρώην Δημοτική Βιβλιοθήκη (Αγίας Βαρβάρας 26, Παλιά Πόλη), που έχει πλέον παραχωρηθεί στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Ρεθύμνου.

  Στη συνάντησή μας αυτή θα έχουμε τη χαρά να έχουμε κοντά μας την Ασπασία Καλησώρα, δασκάλα πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και μέλος των Παιδαγωγικών Ομάδων: «Το Σκασιαρχείο. Πειραματικοί Ψηλαφισμοί για ένα Σχολείο της Κοινότητας» & «Για ένα Δημοκρατικό Σχολείο», προκειμένου να προσεγγίσουμε δύο ακόμα βασικά μεθοδολογικά εργαλεία της Συνεργατικής Τάξης, το ελεύθερο κείμενο και τον θεσμό της σχολικής συνέλευσης. Με τη δημοκρατική παιδεία να οφείλει να αποτελεί κεντρική έννοια της σύγχρονης εκπαιδευτικής διαδικασίας τοποθετώντας το παιδί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός της, θα εξερευνήσουμε βιωματικά μέσω του θεσμού της σχολικής συνέλευσης, τον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά μπορούν να εκφράσουν τη γνώμη τους για ζητήματα που τα αφορούν, να διαχειριστούν αποτελεσματικά το πολύπλοκο πλέγμα των σχολικών σχέσεων και να νιώσουν ότι συμμετέχουν ενεργά και ως ισότιμα μέλη της σχολικής κοινότητας. 

Η Ασπασία Καλησώρα εργάζεται ως δασκάλα στο ελληνικό δημόσιο σχολείο. Ως υποψήφια διδάκτωρ του Τμήματος Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης, έχει ως ακαδημαϊκό αντικείμενο έρευνας την αντιαυταρχική εκπαίδευση, συνεχίζοντας παράλληλα την έρευνα και μελέτη των αντιαυταρχικών εκπαιδευτικών εγχειρημάτων στον Ελλαδικό χώρο της μεταπολιτευτικής περιόδου. Με τις έννοιες «Τέχνη και Δημοκρατία» να αποτελούν τα βασικά μεθοδολογικά εργαλεία της εκπαιδευτικής διαδικασίας και ειδικά μέσω του θεσμού των σχολικών συνελεύσεων, στοχεύει στη δημιουργία ενός σχολικού πλαισίου όπου η ελευθερία έκφρασης των παιδιών είναι απολύτως σεβαστή και απαραίτητη προϋπόθεση της συμμετοχικής μάθησης/συλλογικής ζωής.    

Πρόγραμμα

Σάββατο 2 Μαρτίου 2019

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΔΙΚΤΥΟΥ

9:30 – 10:00     Προσέλευση

10:00 – 10:30    Γνωριμία νέων μελών – «Τι νέα;»

10:30 – 11:30    Εργαστήριο:«Ελεύθερο Κείμενο»

11:30 – 11: 45   Διάλειμμα

11:45 – 13:45    Εργαστήριο: «Η συνέλευση των παιδιών»

13:45 – 14:15   Παρουσίαση Σχολικής Συνέλευσης από μέλη του Δικτύου

14:15 – 14:30    Απολογισμός Συνάντησης Δικτύου 

Για την καλύτερη οργάνωση της συνάντησης θα θέλαμε να μας αποστείλετε το συντομότερο δυνατό ένα μήνυμα στο: dimokratikosxoleioreth@gmail.com αναγράφοντας: ονοματεπώνυμο, σχολείο, ειδικότητα, τηλέφωνο και mail, δηλώνοντας τη συμμετοχή σας στο 3ο Δίκτυο Συνεργατικών Σχολείων Κρήτης. Σε περίπτωση δυσκολίας επικοινωνίας μέσω mail επικοινωνήστε στο 6972991754, ώρες 18:00-21:00.

Σας περιμένουμε με χαρά!!

Συνεργατικά

Παιδαγωγική Ομάδα Ρεθύμνου

«Για ένα Δημοκρατικό Σχολείο»